HÂK VE HAK

Merhaba değerli arkadaşlarım, yazım ve telaffuzda düzeltme işareti ile farklılaşan sözcük serisine hâk ve hak sözcükleriyle devam etmek istiyorum.

Hâk sözcüğü, Farsça kökenli (ḫāk) bir kelime. Toprak anlamına geliyor. Düzeltme işaretiyle yazılıyor ve “a” harfi ince olarak okunuyor. Dilimizde hâk ile yeksan etmek, hâk ile yeksan olmak kullanımları var.

Adalet, pay, verilmiş emekten gelen manevi yetki, emek karşılığı ücret, doğru, gerçek anlamına gelen hak sözcüğü, Arapça kökenli (ḥaḳḳ) bir kelime. Düzeltme işareti olmadan yazılıyor ve “a” harfi kalın olarak okunuyor. Dilimizde hak yemek, hak etmek, hakkı geçmek, hak kazanmak, hakkı olmak, hakkından gelmek, hakkını aramak, hakkını helal etmek, hak vermek, hakkı ödenmemek, kul hakkı, oy hakkı, seçme hakkı, seçilme hakkı, telif hakkı, yazar hakkı gibi kullanımlar mevcut.

Maden, ağaç, taş üzerine oyma, kazı anlamında gelen hak sözcüğü, yine Arapça kökenli (ḥakk) bir kelime. Düzeltme işareti olmadan yazılıyor ve “a” harfi kalın olarak okunuyor. Dilimizde hakketmek kullanımı var.

Hak etmek, hak kazanmak ve bir emek karşılığında hakkını elde etmek anlamına geliyor ve tek “k” harfiyle, ayrı olarak yazılıyor. Maden, ağaç, taş üzerine şekil oymak anlamına gelen hakketmek ise, iki “k” harfiyle ve birleşik olarak yazılıyor. Hak etmek yerine hakketmek olarak söylemek de yaygın yapılan hatalardan bir tanesi.

Son olarak Hak sözcüğü ise, Arapça kökenli (ḥaḳḳ) bir kelime. Tanrı anlamına geliyor. Özel isim olduğu için büyük harfle yazılıyor. Düzeltme işareti olmadan yazılıyor ve “a” harfi kalın olarak okunuyor. Dilimizde Hak getire, Hakk’ın rahmetine kavuşmak, Cenabıhak kullanımları var.

Herkese keyifli ve verimli bir hafta dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir