ÖDÜN VE ÖDÜL

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve farklı anlama gelen ödün ve ödül sözcüklerine değinmek istiyorum.

İlk olarak ödün sözcüğü, uzlaşmaya varabilmek için hak, istek veya savlarının bir bölümünden, karşı taraf yararına vazgeçme; ödünleme, ivaz, taviz anlamına geliyor (TDK Sözlük). Dilimizde ödün vermek (ödünle uzlaşma sağlamak) kullanımı var.

Ödül sözcüğü ise, bir başarı karşılığında verilen armağan; mükafat, yarışmada kazananlara verilmek üzere ortaya konan şey, bir iyiliğe karşılık olarak verilen şey, anlamına geliyor. Dilimizde ödül almak (herhangi bir başarı karşısında ödüle layık görülmek), ödül vermek (ödüllendirmek) kullanımları mevcut.  

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.  

HAM VE HAN

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve farklı anlama gelen ham ve han sözcüklerine değinmek istiyorum.

İlk olarak ham sözcüğü, Farsça kökenli (ḫām) bir kelime. Yenecek kadar olgun olmayan, işlenmemiş madde, gerçekleşme kolaylığı veya imkanı olmayan, kaba, toplum kurallarını bilmeyen anlamına geliyor (TDK Sözlük). Dilimizde ham çıkmak (kavun, karpuz kesildiğinde olgunlaşmamış olduğu anlaşılmak, kendisinden beklenilen olgun davranışları göstermemek), ham bez (fabrikadan çıkmış, işlenmemiş kumaş), ham gaz (işlenmemiş gaz), ham hayal (gerçekleşmeyecek düşünce veya ümit), ham madde (bir ürün elde edilmesinde kullanılan temel bileşenlerin işlenip elde edilmesinden önceki durumu) kullanımları var.

Han sözcüğü ise, Farsça kökenli (ḫān) bir kelime. Yol üzerinde veya kasabalarda yolcuların konaklamalarına yarayan yapı, büyükşehirlerde serbest mesleklerde çalışanların oda veya dair tutup çalıştıkları birkaç katlı yapı anlamına geliyor. Aynı zamanda Doğu ülkelerinde yerli beyler ve Kırım girayları için kullanılan unvan, Osmanlı padişahlarının adlarının sonuna getirilen unvan anlamına da geliyor. Han aynı zamanda Eskişehir iline bağlı ilçelerden biridir. Dilimizde han gibi (gereğinden çok geniş yer), han hamam sahibi (malı mülkü çok, varlıklı kimse), iş hanı (birden çok iş yerinin bulunduğu çok katlı bina), yolgeçen hanı (girip çıkanı, geleni gideni çok ve belirsiz olan yer) gibi kullanımları mevcut.

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.

GÖN VE GÜN

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve farklı anlama gelen gön ve gün sözcüklerine değinmek istiyorum.

İlk olarak gön sözcüğü, işlenmiş deri, kösele, hayvan derisi anlamına geliyor (TDK Sözlük). Dilimizde gön yufka yerinden delinir (her bir iş en zayıf noktasından, en güçsüz yerinden bozulur) kullanımı var.

Gün sözcüğü ise, güneş, gün ışığı, gündüz, yer yuvarlağının kendi ekseni etrafında bir kez dönmesiyle geçen 24 saatlik süre; ruz, içinde bulunulan zaman, zaman, sıra, çağ, devir, iyi yaşanmış zaman anlamına geliyor. Dilimizde gün ağarmak (tan yeri aydınlanmak), gün almak (bir iş görmek için ilgili kişiden bir gün ayırmasını istemek, randevu almak, belirli bir yaşı bitirdikten sonra girdiği yaştan süre almak), gün atmak (davayı ileri bir tarihe bırakmak, güneş doğmak), gün batmak (güneş batmak), gün bugün (içinde bulunduğun günü iyi değerlendir, bugün ne yapabilirsen kazancın odur), gün doğmadan neler doğar (beklenmedik bir sırada umut verici durumlarla da karşılaşma imkanı vardır), gün doğmak (sabah olmak), birine gün doğmak (isteklerini gerçekleştirmek için iyi bir duruma erişmek veya eline olağanüstü bir fırsat geçmek), güne göre kürk giyinmek gerek (kılık kıyafetimizi zamanın koşullarına uydurmalıyız), gün geçirmek (boş şeylerle vakit geçirmek), gün güne uymaz (bir günün işleri, durumları, şartları başka bir gününkine uymaz), gün ola harman ola (bir gün onun da zamanı gelir), gününü gün etmek (hiçbir şeyi dert edinmeyip gününü hoş geçirmek), günaşırı (bir gün ara ile, iki günde bir), günberi (Dünya’nın, Güneş’e en yakın bulunduğu nokta),  günbegün (günden güne), gündöndü (ayçiçeği), doğum günü (bir kimsenin doğduğu gün) gibi pek çok kullanımları var (TDK Sözlük).       

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.

GALİZ VE VALİZ

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve farklı anlama gelen galiz ve valiz sözcüklerine değinmek istiyorum.

İlk olarak galiz sözcüğü, Arapça kökenli (ġalīẓ) bir kelime. Kaba ve çirkin anlamına geliyor (TDK Sözlük). “A” harfi kalın ve kısa okunuyor.  

Rimel sözcüğü ise, Fransızca kökenli (valise) bir kelime. genellikle yolculukta içine çamaşır vb. eşya konulan küçük el bavulu anlamına geliyor. “A” harfi kalın ve kısa okunuyor.

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.