ARP VE ART

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve bambaşka anlama gelen arp ve art sözcüklerine değinmek istiyorum.

İlk olarak arp sözcüğü, bir müzik terimi ve dik tutularak parmakla çalınan, üç köşeli, telli çalgı anlamına geliyor.

Art sözcüğü ise, arka, geri, bir şeyin öbür yüzü, arkada bulunan anlamına geliyor. Dilimizde ardı arkası kesilmemek (aralıksız olarak gelmek), ardına kadar açık (sonuna kadar açık), ardından sapan taşı yetişmez (bir kişinin çok hızlı gittiğini anlatmak için kullanılan bir söz), ardını bırakmamak (peşini bırakmamak), ardını almak (bitirmek, tamamlamak), ardı kesilmemek (arkası gelmemek), ardından gitmek (peşine takılmak, aynı düşünceye sahip olmak), ardına düşmek (arkasından gitmek), art alan (daha önceki dönemlerde elde edilen bilgi ve deneyim, bir olayın, bir haberin veya kişinin geçmişi), art bölge (iç bölge), art düşünce (art niyet), art teker (itici gücü sağlayarak bisikleti yürüten teker), ardı ardına (aralıksız olarak, sürekli biçimde), ardı sıra (ardınca), artsız arasız (ara vermeksizin) kullanımları mevcut.  

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.

MÜNAKASA VE MÜNAKAŞA

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin eksilmesiyle farklılaşan ve bambaşka anlama gelen münakasa ve münakaşa sözcüklerinden bahsetmek istiyorum. Bu sözcüklerin tek ortak yanı Arapça kökenli olmaları.

İlk olarak münakasa sözcüğü, Arapça kökenli (munāḳaṣa) bir kelime. Eksiltme anlamına geliyor. Yazıldığı gibi “s” harfiyle okunuyor.

Münakaşa sözcüğü ise, yine Arapça kökenli (munāḳaşa) bir kelime. Tartışma anlamına geliyor. Yazıldığı gibi “ş” harfiyle okunuyor.

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın. 

DREÇ, DREN VE DİREN

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazımda tek harfle farklılaşan ve bambaşka anlama gelen sözcük serisi kapsamında dreç, dren ve diren sözcüklerine değinmek istiyorum.

İlk olarak dreç sözcüğü, İngilizce kökenli (dredge) bir kelime. Ağlı kepçe, tarama ağı anlamına geliyor.  

Dren sözcüğü, Fransızca kökenli (drain) bir kelime. Ark, yani içinde su akıtmak için toprak kazılarak yapılan açık oluk, arık anlamına geliyor. Tıp terimi olarak da ameliyat sonrasında vücut içinde kalan doku artıklarını ve sıvıları dışarı atmak veya yara üzerindeki iltihabı akıtmakta kullanılan bükülgen tüp, akıtaç anlamına geliyor (TDK Sözlük). “İ” harfi olmadan yazılıyor.

Diren sözcüğü ise, dirgen, harmanda sapları yaymaya yarayan demirden çatallı bir tarım aracı anlamına geliyor (TDK Sözlük). “İ” harfi ile yazılıyor.

Tek bir harfin değişmesinden ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.

MAHLUL VE MALUL

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin eksilmesiyle farklılaşan ve bambaşka anlama gelen mahlul ve malul sözcüklerinden bahsetmek istiyorum.

Bu sözcüklerin tek ortak yanı Arapça kökenli olmaları.

İlk olarak mahlul sözcüğü, Arapça kökenli (maḥlūl) bir kelime. Hallolmuş, çözülmüş, dağılmış anlamına geliyor. Hukuk terimi olarak mirasçısı olmayan kişiden hükûmete kalan mülk anlamı var. Kimya terimi olarak ise, eriyik (içindeki katkı madde erimiş sıvı, solüsyon) anlamına geliyor. “U” harfi ince olarak okunuyor (TDK Sözlük).

Malul sözcüğü ise, yine Arapça kökenli (maʿlūl) bir kelime. Sakat, hasta kişi anlamına geliyor. Dilimizde malul gazi (bir savaşta veya yurt savunmasında sakatlanmış güvenlik görevlisi) ve harp malulü (savaşta sakat kalan asker) kullanımları var. “U” harfi ince olarak okunuyor (TDK Sözlük).

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.  

TELLAL VE TELLAK

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfle farklılaşan ve bambaşka anlama gelen, aynı zamanda telaffuzda çokça karıştırılan tellal ve tellak sözcüklerine değinmek istiyorum. Bu sözcüklerin tek ortak yanı Arapça kökenli olmaları.

İlk olarak tellal sözcüğü, Arapça kökenli (dellāl) bir kelime. Herhangi bir şeyi, olayı veya bir şeyin satılacağını halka duyurmak için çarşıda, pazarda yüksek sesle bağıran kişi anlamına geliyor. Sözcüğün aynı zamanda satışlarda aracılık eden kişi anlamı da var. Dilimizde tellal çağırtmak (bir haber, bir istek vb. ni tellal aracılığıyla duyurmak) kullanımı var. “A” harfi ince olarak okunuyor (TDK Sözlük).

Tellak sözcüğü ise, yine Arapça kökenli (tellāk) bir kelime. Hamamda hizmet eden ve erkekleri yıkayan erkek anlamına geliyor. Tellağın yaptığı işe tellaklık deniyor. “A” harfi ince olarak okunuyor (TDK Sözlük). Natır ise, kadınlar hamamında kadınları yıkayan kadın anlamına geliyor.

Tek bir harfin değişmesinden ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.