BİR HARFTEN NE OLUR Kİ DEMEYİN! HAD VE HAT ☺

Merhaba değerli arkadaşlarım, bugünkü yazımda tek bir harfle farklılaşan, ancak başka anlamlara gelen iki sözcükten bahsetmek istedim. Bunlar; had ve hat. Bu iki sözcüğün tek ortak yönü, her ikisinin de Arapça kökenli olması. 

Had sözcüğü, Arapça kökenli (ḥadd) bir sözcük. Sınır, uç, insanın yetki ve değeri anlamına geliyor. Örneğin, haddim değil diyoruz. Ek aldığında iki “d” harfiyle yazıyoruz ve okuyoruz. Dilimizde, haddi hesabı yok, haddine mi düşmüş, haddini aşmak, (birine) haddini bildirmek, haddini bilmek, haddi olmamak, haddinden fazla, faiz haddi, yaş haddi gibi kullanımlar mevcut.

Hat sözcüğü ise, yine Arapça kökenli (ḫaṭṭ) bir sözcük ve çizgi, yazı, ulaşım sağlayan bir taşıtın uğradığı yerlerin bütünü, yol anlamına geliyor. Boru hattı derken, hat sözcüğü ek alıyor ve ek aldığında iki “t” harfiyle yazılıyor, okunuyor. Dilimizde, demir yolu hattı, otobüs hattı, kablo hatları, yüzdeki çizgi ya da kırışıklıklar/hatları, vücut hatları, faturalı hat, faturasız hat, iç hatlar, dış hatlar, su hattı, boru hattı, telefon hattı, telgraf hattı, şehir hatları, ateş hattı gibi kullanımlar mevcut.  

Kelimeleri yerinde ve doğru kullandığımız günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.  

EGZOZ, EGZOS, EGSOZ, EGSOS, EGZOST, YOK MU ARTTIRAN? ☺

Merhaba değerli arkadaşlarım, bugünkü yazımda yazılış ve telaffuzda çokça karıştırılan sözcüklerden bir tanesi olan egzoz kelimesinden bahsetmek istedim.  

Yazının başlığında da belirttiğim gibi yok mu arttıran 🙂 O kadar çok birbirinden  farklı yanlış kullanımı olan bir sözcük ki…Bir sanayi sitesine gittiğinizde, ilanlara baktığınızda, internet üzerinde arama yaptığınızda ya da sanayiden bağımsız olarak ikili konuşmalarda da çok fazla hatalı kullanılıyor.

Egzoz sözcüğü, İngilizce kelime kökenli (exhaust) bir kelime. Belki de, egzost olarak kullanan kişiler kelime kökeninden yola çıkarak telaffuz ediyorlar kim bilir 🙂

TDK Sözlük’e göre tam tanımı, içten yanmalı motorlarda yakan akaryakıtın gazı, bu gazın boşaltılması ve atılmasını sağlayan düzen ve susturucu anlamına geliyor. Dilimizde egzoz haricinde, egzozu yapan, satan veya onaran anlamına gelen egzozcu, egzozcunun yaptığı iş olan egzozculuk, egzozdan atılan gaz da egzoz gazı olarak kullanılıyor.

Dilimizi doğru kullandığımız yazdığımız güzel günler dilerim. Sevgi ve sağlıkl kalın.

KOMPİLE KOMPLE ☺ KOMPLE VARKEN, NEDEN KOMPİLE? ☺

Merhaba değerli arkadaşlarım, bir süredir yoğunluktan dolayı yazılara zaman bulamadım. Hedefim, yeni sezonda da yazılarıma kaldığım yerden devam etmek. Bugünkü yazımda, komple sözcüğünü ele almak istedim.

Ev ilanlarından tutun da, günlük hayatımızda konuşmalara kadar pek çok defa yanlış kullanımına rastladığımız sözcüklerden bir tanesi olarak karşımıza çıkıyor.

Komple, Fransızca kökenli (complet) bir kelime. Dolu, eksiksiz, tam anlamına geliyor. Çoğunlukla komple sözcüğü kompile şeklinde yanlış kullanılıyor. Üç ünsüzün yan yana olması ve araya bir sesli harf koyma ihtiyacı telaffuzu kolaylaştırdığı için pek çok kez yanlış söylenmesine şahit oluyoruz. Komple diye yazılıyor ve yazıldığı gibi okunuyor.

Her ne kadar ilgili kelime olmasa da, bir de dilimizde kompilasyon sözcüğü var. Fransızca kelime köken (complation), derleyip, toparlama, derme çatma yapılan iş anlamına geliyor.

Komple demek varken, neden kompile 🙂 Komple herkese güzel bir hafta dilerim 🙂 Sevgi ve sağlıkla kalın.