CART VE DART

Merhaba  değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve bambaşka anlama gelen cart ve dart sözcüklerine değinmek istiyorum.

İlk olarak cart sözcüğü, Türkçe kökenli bir kelime. Sert bir şey yırtılırken çıkan ses anlamına geliyor. Hoşa gitmeyen, dikkat çeken renk anlamı da var (TDK Sözlük). Dilimizde cart kaba kağıt (senin tavrına değer verilmiyor anlamında kullanılan argo bir söz), cart cart ötmek (çok konuşmak), cart curt (gerekli gereksiz yerde söylenen abartılı söz), cart curt etmek (göz korkutmak veya övünmek amacıyla abartılı konuşmak) kullanımı var.

Dart sözcüğü ise, yine İngilizce kökenli (dart) bir kelime. Hedef noktaları dairesel olarak belirlenmiş nişan tahtasına küçük okların atılmasıyla oynanan bir oyun türü anlamına geliyor.

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.

MAZİ VE MAZI

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve bambaşka anlama gelen mazi ve mazı sözcüklerinden bahsetmek istiyorum.

İlk olarak mazi sözcüğü, Arapça kökenli (māżī) bir kelime. Geçmiş, geçmiş zaman anlamına geliyor. “A” harfi uzatılarak okunuyor. Dilimizde maziye karışmak (geçmişte kalmak), naklî mazi (belirsiz geçmiş) kullanımları mevcut.  

Mazı sözcüğü ise, yine Farsça kökenli (māzū) bir kelime. Dipten dallanan bir süs bitkisi anlamına geliyor. Hayvansal ve bitkisel asalakların bitkilerde oluşturduğu ur anlamına geliyor. Kağnı ve arabalarda iki tekerleği birbirine bağlayan ağaç dingil anlamı da var (TDK Sözlük). “A” harfi kısa okunuyor. Dilimizde mazı meşesi (mazı üstünde urların oluşturduğu bir tür meşe), kağnı mazısı (kağnının iki tekerleğini birbirine bağlayan, onlarla birlikte dönen, baltayla kabaca yontulmuş kütük) kullanımları var.

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.

HARABİ VE HARABE

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve bambaşka anlama gelen harabi ve harabe sözcüklerini ele almak istiyorum. Bu sözcüklerin tek ortak yanı Arapça kökenli olmaları. 

İlk olarak harabi sözcüğü, Arapça kökenli (ḫarābī) bir kelime. Alemci, meyhaneye giden anlamına geliyor. Kelimedeki ikinci “a” harfi uzatılarak okunuyor.

Harabe sözcüğü ise, yine Arapça kökenli (ḫarābe) bir kelime. Yıkılmış yapı  anlamına geliyor. Kalıntı anlamı da var. Kelimedeki ikinci “a” harfi uzatılarak okunuyor.

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.

İHSAS VE İHSAN

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve bambaşka anlama gelen ihsas ve ihsan sözcüklerinden bahsetmek istiyorum. Bu sözcüklerin tek ortak yanı Arapça kökenli olmaları. 

İlk olarak ihsas sözcüğü, Arapça kökenli (iḥsās) bir kelime. Üstü kapalı anlatma, sezdirme, ima anlamına geliyor. Duyum anlamı da var. Dilimizde ihsas etmek (sezdirmek, ima etmek)  kullanımı var.

İhsan sözcüğü ise, yine Arapça kökenli (iḥsān) bir kelime. İyilik etme, iyi davranma, bağışlama, bağışlanan şey, lütuf, inayet, atıfet, karşılık beklemeden yapılan yardım, iyilik anlamına geliyor. Dilimizde ihsan etmek (bağışta bulunmak, bağışlamak), ihsanıhümayın (padişah tarafından başarısından dolayı birine verilen görev, ödül, rütbe) kullanımları mevcut (TDK Sözlük).

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.

TENZİH VE TENZİL

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve bambaşka anlama gelen tenzih ve tenzil sözcüklerine değinmek istiyorum. Bu sözcüklerin tek ortak yanı Arapça kökenli olmaları. 

İlk olarak tenzih sözcüğü, Arapça kökenli (tenzīh) bir kelime. Arılama, kusur konduramama anlamına geliyor. Allah’ın bütün kusurlardan uzak olduğuna inanma anlamı da var (TDK Sözlük). “E” harfi kapalı olarak okunuyor. Dilimizde tenzih etmek (kusurlu ve kabahatli olmadığını, kötü vasıflardan soyutlandırıldığını, dışında tutulduğunu bildirmek) kullanımı mevcut.

Tenzil sözcüğü ise, yine Arapça kökenli (tenzīl) bir kelime. İndirme, azaltma, çıkartma, aşağılama anlamına geliyor. “E” harfi kapalı olarak okunuyor. Dilimizde tenzil etmek (indirmek, aşağılatmak), tenzilirütbe (rütbe indirimi) kullanımları mevcut.