ÖÇ VE GÖÇ

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve farklı anlama gelen öç ve göç sözcüklerine değinmek istiyorum.

İlk olarak öç sözcüğü, kötü bir davranış veya sözü cezalandırmak için kötülükle karşılık verme isteği ve işi; intikam, ah anlamına geliyor. Dilimizde öç (veya öcünü) almak (yapılan bir kötülüğün acısını kötülük yaparak çıkarmak, intikam almak) kullanımı mevcut. 

Göç sözcüğü ise, ekonomik, toplumsal, siyasi sebeplerle bireylerin veya toplulukların bir ülkeden başka bir ülkeye, bir yerleşim yerinden başka bir yerleşim yerine gitme işi; taşınma, hicret, evden eve taşınma; nakil, taşınma sırasında götürülen ev eşyaları, kuşların, geyiklerin, yarasaların, bazı balık ve böceklerin mevsim, iklim, besin miktarı vb. ne göre çevre değiştirmeleri anlamına geliyor. Dilimizde göç etmek (oturduğu yerden başka bir yere gidip yerleşmek, göçmek, ölmek), göç yolda düzülür (“işe başlansın arkası gelir, eksikler zamanla giderilir” anlamında kullanılan bir söz), düzensiz göç (hedef ülkeye yasa dışı yollardan gelme veya yasal yollarla gelip yasal süre içerisinde o ülkeden çıkmama durumu), iç göç (bir ülke sınırları içinde genellikle küçük yerleşim bölgelerinden büyük kentlere geçici veya sürekli kalmak üzere göç etme), beyin göçü (ileri düzeydeki meslek ve bilim adamları ile uzmanların bir başka gelişmiş ülkede yerleşip çalışmak amacı ile kendi ülkelerinden ayrılması), kültür göçü (bir kültür motifinin veya kültürel bir uygulamanın bir başka kültüre geçmesi), ruh göçü (ruhun bir bedenden başka bir bedene geçerek varlığını sürdürdüğü inancı; reenkarnasyon kullanımları var (TDK Sözlük).

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.

ZAM VE ZAN

Merhaba değerli arkadaşlarım bu yazıda tek harfin farklılaşması ile oluşan ve farklı anlama gelen zam ve zan sözcüklerine değinmek istiyorum. Bu iki sözcüğün tek ortak yanı, her ikisinin de Arapça kökenli olması.

İlk olarak zam sözcüğü, Arapça kökenli (żamm) bir kelime. Bir şeyin fiyatını artırma anlamına geliyor. Dilimizde zam gelmek (fiyatı artmak), zam görmek (fiyatı artmak, ücreti artmak), zam yapmak (söz konusu fiyatı artırmak), zammetmek (katmak), seyyanen zam (herkesin maaşına eşit miktarda yapılan zam) gibi kullanımları mevcut (TDK Sözlük).

Zan sözcüğü ise, yine Arapça kökenli (ẓann) bir kelime. Sanı anlamına geliyor. Dilimizde zan altında bulunmak (bir şeyle suçlanmak, sanık durumunda olmak), zannına düşmek (sanmak), zannetmek (sanmak), zanneylemek (sanmak), zannolunmak (sanılmak), hüsnüzan (iyi niyet), suizan (kötü zan) kullanımları var.

Tek bir harfin farklılaşmasından ne olur ki demeyin. Dilimize özendiğimiz günler dilerim. Sevgi ve sağlıkla kalın.